సార్క్‌ చార్టర్‌ డే

ప్రపంచ దేశాల మధ్య సామాజిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక సహకారాన్ని సాధించే లక్ష్యంతో అనేక అంతర్జాతీయ సంస్థలు ఏర్పాటయ్యాయి. ఇవి ప్రాంతాల మధ్య సమన్వయాన్ని సాధించేందుకు కృషి చేయడంతోపాటు అంతర్జాతీయ సంబంధాలను మెరుగుపరచడంలో ముఖ్య భూమిక పోషిస్తున్నాయి. వీటిలో ప్రధానంగా చెప్పుకోవాల్సిన సంస్థ ‘దక్షిణాసియా ప్రాంతీయ సహకార మండలి - సార్క్‌ (South Asian Association for Regional Cooperation - SAARC)’. ఇది ఏర్పడిన తేదీని పురస్కరించుకుని ఏటా డిసెంబరు 8న ‘సార్క్‌ చార్టర్‌ డే’గా (SAARC Charter Day ) నిర్వహిస్తారు. దక్షిణాసియా దేశాల మధ్య అభివృద్ధి, సహకారాన్ని పెంపొందించడంలో సార్క్‌ పాత్రను గుర్తించడం ఈ రోజు ముఖ్య ఉద్దేశం.

సార్క్‌ నేపథ్యం

• దక్షిణాసియా దేశాల మధ్య పరస్పర ప్రాంతీయ సహకారం, అభివృద్ధిని పెంపొందించాలని బంగ్లాదేశ్‌ మాజీ అధ్యక్షుడు జియావుర్‌ రెహమాన్‌ భావించారు. దీనికోసం ‘దక్షిణాసియా ప్రాంతీయ సహకార మండలిని (సార్క్‌) ఏర్పాటు చేయాలని ఆయన ప్రతిపాదించారు.
• ప్రారంభంలో ఇందులో 7 సభ్య దేశాలు ఉన్నాయి. అవి: బంగ్లాదేశ్, భూటాన్, భారత్, మాల్దీవులు, నేపాల్, పాకిస్థాన్, శ్రీలంక. 2007, ఏప్రిల్‌లో న్యూదిల్లీలో జరిగిన 14వ సార్క్‌ సమావేశాల్లో ఎనిమిదో సభ్యదేశంగా ఆఫ్గనిస్థాన్‌ చేరింది. దీని చేరికతో ప్రస్తుతం సార్క్‌లోని సభ్యదేశాల సంఖ్య ఎనిమిదికి చేరింది.

సార్క్‌ లక్ష్యాలు

• దక్షిణాసియా దేశాల మధ్య పరస్పర సహకారాన్ని పెంపొందించడం.
• ప్రజల సంక్షేమం, వారి జీవన ప్రమాణాల మెరుగుదలకు కృషి చేయడం.
• ఆర్థిక, సాంఘిక, సాంస్కృతిక, సాంకేతిక రంగాల్లో పరస్పర సహకారాన్ని సాధించడం.
• పేదరిక నిర్మూలన, అక్షరాస్యత పెంపుదలకు కృషి చేయడం.
• సీమాంతర ఉగ్రవాదాన్ని నిర్మూలించి, సుస్థిర ప్రగతి, శాంతిని సాధించడం.

చారిత్రక నేపథ్యం

• 1985, డిసెంబరు 8న బంగ్లాదేశ్‌ రాజధాని ఢాకాలో నిర్వహించిన సమావేశంలో సార్క్‌ను ఏర్పాటుచేశారు. దీనికి సంబంధించిన చార్టర్‌పై సభ్యదేశాలు సంతకాలు చేశాయి. సార్క్‌ దేశాల్లో ప్రజల జీవితాలను మెరుగుపరచడం, ఆర్థిక వృద్ధిని వేగవంతం చేయడం, స్వావలంబనను పెంపొందించడంపై ప్రత్యేక దృష్టి సారిస్తారు. దీని ఏర్పాటుకు గుర్తుగా ఏటా ఆ తేదీన ‘సార్క్‌ చార్టర్‌ డే’గా నిర్వహిస్తారు.

గత పరీక్షల్లో అడిగిన ప్రశ్నలు
ప్ర: కిందివాటిలో ఏది సార్క్‌లో సభ్యదేశం కాదు? (ఏసీసీ 123 సీజీఏటీ పేపర్, 2020) (ఎస్‌ఎస్‌సీ సీజీఎల్, 2017)
1) భూటాన్‌                   2) భారతదేశం
3) థాయ్‌లాండ్‌            4) మాల్దీవులు
సమాధానం: 3
Q: SAARC was established in 1985, what is the full form of this organization?  (UP Police ASI, 2018)
1) South Asian Association for Regional Cooperation
2) Southern Asia Association of Regional Cooperation
3) Southern Asia Pacific Association of Regional Cooperation
4) Southern Asiatic Associate for Region and Cooperation
Answer: 1
Q: When was the Secretariat of the SAARC set up? (SSC CHSL, 2020)
1) 1984          2) 1987        3) 1985           4) 1986
Answer: 2